Ζεμπράκια – Zebra finches (Taeniopygia guttata)

Hannah 4 Μαρτίου, 2021

Τα Zebra finch είναι ευρύτερα γνωστά ως ζεμπράκια. Μικρόσωμα πουλιά από την Αυστραλία με μέγεθός που αγγίζει τα 10 εκατοστά. Είναι από τα πιο κοινωνικά είδη στρουθιόμορφων πουλιών.

Ζεμπράκια, από τα δημοφιλέστερα εξωτικά πτηνά

Συναντώνται ακόμα στο φυσικό τους περιβάλλον στην Ινδονησία, στο Πουέρτο Ρίκο, στην Αμερική, ενώ συναντώνται και σε συνθήκες εκτροφής στην Ευρώπη.

Όντας μικρά δραστήρια πουλιά, γεμάτα ενέργεια και κοινωνικότητα, μπορούν και ζουν σε μεγάλες ομάδες των πολλών ζευγαριών. Τα αρσενικά του είδους ξεχωρίζουν από τα θηλυκά, αφενός από το μέγεθός τους που είναι λίγο μεγαλύτερο, αλλά και από το χρωματισμό του φτερώματός τους.

Τα Ζεμπράκια – Zebra Finches έχουν γκρι πιστιλωτό φτέρωμα με λευκή κοιλιά ενώ το ράμφος και τα πόδια είναι κόκκινα, με ροδακινί μάγουλα. Τα θηλυκά έχουν καφετί υπόξανθο φτέρωμα και πορτοκαλί ράμφος. Τα ανήλικα πουλιά έχουν μαύρο ράμφος. Υπάρχουν ακόμα γύρω στα 20 συνολικά είδη με διαφορετικό χρωματισμό στο φτέρωμα, το οποίο οφείλεται σε μεταλλάξεις από εκτροφείς αλλά και από προσμίξεις μεταξύ διαφόρων ειδών.

Οι μικρές πιστιλωτές αυτές σπίζες προτιμούν ως φυσικούς τους βιότοπους τα αποψιλωμένα δάση, τους αραιούς θάμνους, τα ξέφωτα, αποφεύγοντας συστηματικά τα κρύα, υγρά και τροπικά βόρεια μέρη. Φωλιές τους έχουν βρεθεί σε θάμνους, χαμηλά δέντρα, σε κοιλότητες βράχων, σε σχισμές ή ρωγμές τοίχων και κτισμάτων, σε λαγούμια, στο έδαφος, ακόμα και σε φωλιές τερμιτών. Επίσης πολλές φορές μπορούν να χρησιμοποιήσουν και τις φωλιές άλλων πουλιών.

Το κελάηδημά του θεωρείται θορυβώδες χωρίς να περιέχει μελωδικά καλέσματα. Αποτελείται κυρίως από μικρά ηχητικά σήματα, σύντομα καλέσματα με σύνθετο ρυθμό και ποικίλη πολυπλοκότητα.

Διατροφή​
Τα ζεβράκια είναι κυρίως σποροφάγα πουλιά και το μικρό, σκληρό, κωνικό ράμφος τους είναι προσαρμοσμένο για να ανοίγει τους μικρούς σπόρους. Στην αιχμαλωσία έχουν ιδιαίτερη ανάγκη από ισορροπημένη διατροφή.

Δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στο κεχρί χωρίς να αποκλείουν μια μεγάλη ποικιλία από σπόρους. Απολαμβάνουν ιδιαίτερα τα φρούτα, τα λαχανικά όπως σπανάκι και μαρούλι, τα βραστά αυγά με το τσόφλι αλλά και τα αποξηραμένα έντομα και τα σκουλήκια. Τρώνε ευχαρίστως από ψωμί μέχρι και καλαμπόκι.

Γενικά είναι αδηφάγα πουλιά αλλά πολύ ακατάστατα. Κατά την αναπαραγωγική περίοδο έχουν έντονη την ανάγκη πρόσληψης ασβεστίου και έτσι το σουπιοκόκαλο είναι απαραίτητο στην διατροφή τους. Επειδή είναι πολύ δραστήρια πουλιά έχουν αυξημένο μεταβολισμό και είναι αδύνατον να επιβιώσουν για περισσότερες από 1-2 μέρες χωρίς τροφή.

Φροντίδα​
Σε συνθήκες εκτροφής πρέπει να τους διατίθεται ευρύχωρο κλουβί, ειδικά αν ζουν μαζί περισσότερα από ένα ζευγάρια. Στην περίπτωση που το κλουβί είναι ψηλό τείνουν να αφήνουν αχρησιμοποίητη την χαμηλότερη περιοχή του κλουβιού και να προτιμούν να κάθονται στην κορυφή του. Όμως επειδή τα τα ζεμπράκια δεν είναι πουλιά που πετούν κατακόρυφα, ούτε σκαρφαλώνουν, έχουν ανάγκη από ένα μακρόστενο μεγάλο κλουβί που τους εξασφαλίζει χώρο για μακρινές πτήσεις. Οι πατήθρες τους θα ήταν χρήσιμο να είναι σε διαφορετικά μεγέθη προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα με τα πόδια τους.

Η παροχή φρέσκια τροφής αλλά και νερού καθημερινά κρίνεται αναγκαία όπως επίσης και η παροχή μιας μπανιέρας, αφού πρόκειται για πουλιά που κυριολεκτικά λατρεύουν να πλατσουρίζουν στο νερό. Η καθημερινή υγιεινή τους συνίσταται στην περιποίηση του φτερώματός τους αλλά και των ευαίσθητων ποδιών τους. Η καθαριότητα του κλουβιού σε συχνή βάση είναι αναγκαία μιας και όπως αναφέρθηκε είναι πουλιά ακατάστατα με το φαγητό τους, αφού έχουν την τάση να το σκορπίζουν στο πάτωμα του κλουβιού.

Η απευθείας έκθεση του κλουβιού στο ηλιακό φώς ειδικά τις πολύ ζεστές μέρες πρέπει να αποφεύγεται, αλλά απλά να τοποθετείται κοντά σε φώς. Επίσης δεν αντέχουν τις ακραίες καιρικές χειμωνιάτικες συνθήκες και πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την τοποθέτηση του κλουβιού σε ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας.

Γενικά είναι πολύ εύκολα πουλιά στην φροντίδα τους και συνιστώνται για αρχάριους εκτροφείς. Στο φυσικό τους περιβάλλον το προσδόκιμο ζωής τους αγγίζει τα 5 χρόνια, ενώ σε συνθήκες εκτροφής και ανάλογα με την φροντίδα που τους παρέχεται μπορεί να ζήσουν μέχρι και 10 χρόνια. Έχουν καταγραφεί και σπάνιες περιπτώσεις που έχουν ζήσει έως 15 χρόνια.

Αναπαραγωγή​
Εάν σκέφτεστε να αναπαράξετε τα ζεμπράκια σας, βεβαιωθείτε πρώτα ότι έχετε το χρόνο και τα μέσα για τη φροντίδα των πουλιών. Εάν δεν σκοπεύετε να κρατήσετε τους απογόνους, φροντίστε πριν από την αναπαραγωγή να βρείτε τα σπίτια που θα αναλάβουν τη φροντίδα των νέων πουλιών. Η ανεύθυνη αναπαραγωγή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στα πουλιά αλλά και σε εσάς τους ίδιους.

Φωλιά zebra finchΤο ζευγάρι που προορίζετε για αναπαραγωγή πρέπει να είναι τουλάχιστον 1 έτους να είναι και τα δύο πουλιά απολύτως υγιή και χωρίς αναπηρίες.

Τα ζεμπράκια αναπαράγονται σχεδόν όλες τις εποχές του χρόνου. Πολλές φορές αρέσκονται στο να φτιάχνουν μια φωλιά μόνο και μόνο για να κοιμούνται. Όταν το ζευγάρι είναι σε αναπαραγωγική φάση θα δείξει σημάδια και συμπεριφορά τέτοια που δεν θα χωράει αμφιβολία ότι θέλει να ζευγαρώσει. Ακόμα και αν δεν βρει έτοιμη καλαθωτή φωλιά, είναι ικανό να μετατρέψει και μια ταΐστρα σε φωλιά βάζοντας μέσα φύλλα, χαρτιά, πούπουλα ή και φλούδια από σπόρους, προκειμένου να τοποθετήσει εκεί τα αυγά του.

Η συμπεριφορά αυτή παραπέμπει αμέσως σε υποψία φωλιάσματος οπότε πρέπει να τους χορηγηθεί άμεσα ειδικό νήμα για να πλέξουν τη φωλιά τους.

Τα zebra finch χρειάζονται μία κλειστή καλαθωτή φωλιά για μικρούς σπίνους ή μία ξύλινη φωλιά όπως των παπαγάλων διαστάσεων 15 εκ x 15 εκ x 15.

Ωοτοκία και εκκόλαψη​
Ένα ζευγάρι zebra finch μπορεί να γεννήσει μέχρι και οκτώ ή περισσότερα αυγά σε μία φωλιά, αλλά ο μέσος όρος κυμαίνεται μεταξύ τριών και έξι αυγών. Η θηλυκιά γεννά συνήθως ένα αυγό κάθε μέρα έως ότου ολοκληρωθεί η φωλιά και αρχίζει να επωάζει τα αυγά αφού γεννήσει τα περισσότερα από τα μισά του συνόλου τους.

Τα αυγά των zebra finch αρχίζουν να εκκολάπτονται μετά από 13 – 14 ημέρες από την έναρξη της συστηματικής επώασης. Κατά κανόνα, εάν ένα αυγό δεν έχει εκκολαφθεί εντός 20 ημερών, μπορεί να απομακρυνθεί με ασφάλεια.

Αυτήν την περίοδο είναι καλό να αφήσετε τα πουλιά μόνα τους και να ελαχιστοποιήσετε τους θορύβους και τη δραστηριότητά σας στο περιβάλλον τους. Το στρες μπορεί να γίνει αιτία να παρατήσει το θηλυκό τα αυγά.

Ανατροφή και ανεξαρτητοποίηση νεοσσών​
Τα ζεμπράκια είναι πολύ στοργικοί γονείς και φροντίζουν και οι δύο για τους νεοσσούς τους. Σε αυτή τη φάση πρέπει να παρέχεται στους γονείς μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, όπως τα αυγά, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν την καλή ανάπτυξη των νεοσσών.

Τα μικρά ανεξαρτητοποιούνται συνήθως μεταξύ 4 και 6 εβδομάδων, όταν αρχίζει πλέον η μύτη τους να γίνεται πορτοκαλί χρώμα, όπως και των γονιών τους. [1] Αποκτούν το ενήλικο φτέρωμα σε ηλικία 5 έως 6 εβδομάδων, δηλαδή περίπου τη στιγμή που μπορείτε να τα μεταφέρετε στο δικό τους κλουβί.

Ονοματολογία και συστηματική ταξινόμηση
Διωνυμική ονομασία: Taeniopygia guttata
Ελληνική ονομασία: Ζεμπράκι
Αγγλική ονομασία: Zebra finch
Τάξη: Στρουθιόμορφα
Οικογένεια: Εστριλδίδες
Γένος: Taeniopygia
Είδος: T. guttata